اطلاعات و صورت‌های مالی

1. گزارش نسبت به صورتهاي مالي مقدمه 1 -صورتهاي مالي تلفيقي گروه و شرکت ايراني توليد اتومبيل (سايپا) سهامي عام شامل ترازنامه‌ها به تاريخ 30 اسفندماه 1391 و صورتهاي سود و زيان و جريان وجوه نقد براي سال مالي منتهي به تاريخ مزبور و يادداشتهاي توضيحي 1 تا 41 توسط اين سازمان، حسابرسي شده است.

2. مسئوليت هيئت‌مديره در قبال صورتهاي مالي 2 -مسئوليت تهيه صورتهاي مالي ياد شده طبق استانداردهاي حسابداري، با هيئت‌مديره شرکت است. اين مسئوليت شامل طراحي، اعمال و حفظ کنترلهاي داخلي مربوط به تهيه صورتهاي مالي است به گونه‌اي که اين صورتها، عاري از تحريف بااهميت ناشي از تقلب يا اشتباه باشد.

3. مسئوليت حسابرس و بازرس قانوني 3 -مسئوليت اين سازمان، اظهارنظر نسبت به صورتهاي مالي ياد شده براساس حسابرسي انجام شده طبق استانداردهاي حسابرسي است. استانداردهاي مزبور ايجاب مي‌کند اين سازمان الزامات آئين رفتار حرفه‌اي را رعايت و حسابرسي را به گونه‌اي برنامه‌ريزي و اجرا کند که از نبود تحريف بااهميت در صورتهاي مالي، اطمينان معقول کسب شود. حسابرسي شامل اجراي روشهايي براي کسب شواهد حسابرسي درباره مبالغ و ديگر اطلاعات افشا شده در صورتهاي مالي است. انتخاب روشهاي حسابرسي، به قضاوت حسابرس، از جمله ارزيابي خطرهاي تحريف با اهميت ناشي از تقلب يا اشتباه در صورتهاي مالي، بستگي دارد. براي ارزيابي اين خطرها، کنترلهاي داخلي مربوط به تهيه و ارائه صورتهاي مالي به منظور طراحي روشهاي حسابرسي مناسب شرايط موجود، و نه به قصد اظهارنظر نسبت به اثربخشي کنترلهاي داخلي واحد تجاري، بررسي مي‌شود. حسابرسي همچنين شامل ارزيابي مناسب بودن رويه‌هاي حسابداري استفاده شده و معقول بودن برآوردهاي حسابداري انجام شده توسط هيئت‌مديره و نيز ارزيابي کليت ارائه صورتهاي مالي است. اين سازمان اعتقاد دارد که شواهد حسابرسي کسب شده، براي اظهارنظر مشروط نسبت به صورتهاي مالي، کافي و مناسب است. همچنين اين سازمان مسئوليت دارد ضمن ايفاي وظائف بازرس قانوني، موارد لازم و نيز موارد عدم رعايت الزامات قانوني مقرر در اصلاحيه قانون تجارت و مفاد اساسنامه شرکت را به مجمع عمومي عادي صاحبان سهام گزارش کند.

4. مباني اظهارنظر مشروط 4 -اهم نکات قابل ذکر درخصوص مشتريان فروش خودرو (فروش اقساطي و اعتباري-يادداشتهاي توضيحي 1-7 و 3-7) بشرح ذيل است: 1-4-مبلغ 152ر1 ميليارد ريال از مانده حسابها و اسناد دريافتني تجاري در شرکت سايپا ديزل، در رابطه با تعداد 275ر4 نفر از مشترياني بوده که بيش از 20 قسط خود را در تاريخهاي سررسيد پرداخت ننموده‏اند و مبلغ 088ر1 ميليارد‌ريال از مانده حساب فوق در شرکت مزبور مربوط به چکهاي واخواستي نزد صندوق، سفته‏ها و قبوض برگشت شده در تاريخ ترازنامه مي‎باشد که قابليت وصول تمامي آنها براي اين سازمان، محرز نگرديده است. 2-4-مبلغ 296ر1 ميليارد ريال از مانده حساب اسناد دريافتني کوتاه‏مدت و حساب مشتريان اقساطي در شرکت پارس خودرو و شرکت رايان سايپا، اقساط سررسيد گذشته مي‏باشند که تا تاريخ اين گزارش وصول نگرديده اند. مضافا ‌ مبلغ 638 ميلياردريال از مانده چکهاي دريافتي بابت فروشهاي اعتباري درشرکت رايان سايپا،‌ برگشت شده است. 3-4-مبلغ 597 ميليارد‌ ريال از مانده اسناد دريافتني مشتريان در شرکت اصلي، اقساط سررسيد گذشته مربوط به سنوات 1390 و قبل از آن مي‌باشد که تا تاريخ اين گزارش وصول نشده است. با توجه به رسيدگيهاي انجام شده، هر چند ايجاد مطالبات مشکوک الوصول انباشته و تعديل حسابها نسبت به بخشي از موارد فوق ضرورت دارد، ليکن به دليل نامشخص بودن نتايج پيگيريهاي در جريان، تعيين تعديلات قطعي از اين بابت، براي اين سازمان مقدور نمي‌باشد.
5. 5 -اهم نکات قابل ذکر درخصوص سرفصل‌هاي ساير حسابهاي دريافتني، پيش‌پرداختها، موجودي مواد و کالا و دارائيهاي ثابت (يادداشتهاي توضيحي 8 الي 11) در شرکت اصلي و شرکتهاي فرعي گروه، بشرح زير است: 1-5-مبلغ 265 ميليارد ريال از مانده ساير حسابهاي دريافتني و پيش‌پرداختها در شرکت اصلي و مبلغ 695 ميليارد ريال از مانده حسابهاي مزبور و موجودي مواد و کالا در شرکتهاي فرعي، اقلام راکد و انتقالي از سنوات قبل مي‌باشد که اقدامات مؤثري درخصوص وصول مطالبات و تسويه آنها حسب مورد صورت نگرفته است. مضافا مبلغ 531 ميلياردريال از ماشين‌آلات خطوط توليد شرکت بنيان توسعه صنعت‌خودرو (شرکت فرعي) مربوط به توليد محصولات چيرمن، کوراندو و فيات بوده که به دليل عدم توليد محصولات مزبور، بلااستفاده مانده‌اند. 2-5-مبلغ 3/475 ميلياردريال از مانده ساير حسابهاي دريافتني، تحت عنوان طلب شرکت تاپکو از شرکت بنيان توسعه صنعت پارس منعکس مي‌باشد. طبق بررسيهاي اين سازمان، مبلغ مزبورعمدتا در رابطه با بهاي برخي اقلام سفارشات و ماشين‌آلات، حق‌الامتياز خطوط توليد، هزينه سود مشارکت مشتريان خودروي فيات و بهاي تمام شده سيستم‌هاي نرم‌افزار بوده که از حسابهاي شرکت تاپکو حذف و به بدهکار شرکت بنيان توسعه صنعت پارس منظور شده است. در اينخصوص مدارک و مستندات و توافقنامه فيمابين، به اين سازمان ارائه نگرديده است. با توجه به مراتب فوق، بدليل عدم دسترسي به اطلاعات و مدارک مورد نياز، تعيين آثار مالي ناشي از تعديلات لازم بر صورتهاي مالي مورد گزارش، براي سازمان امکانپذير نگرديده است.
6. 6 -مانده تهاتر نشده شرکتهاي مشمول تلفيق به مبلغ 8/765 ميلياردريال (شامل اقلام باز بدهکار به مبلغ 7/235ر2 ميلياردريال و اقلام باز بستانکار به مبلغ 9/469ر1 ميلياردريال) مي‌باشد که بدون تعيين ماهيت و رفع مغايرات مزبور تحت سرفصل ساير حسابها و اسناد دريافتني منظور گرديده است (يادداشت توضيحي 1-8). هر چند اصلاح حسابها از اين بابت ضروري است، ليکن به دليل عدم دسترسي به اطلاعات کافي، آثار مالي ناشي از اصلاح حسابها بر صورتهاي مالي مورد گزارش، در شرايط حاضر براي اين سازمان مقدور نگرديده است.
7. 7 -با عنايت به يادداشت توضيحي 20، بدهيهاي ارزي شرکتهاي فرعي (زامياد، سايپاديزل، ليزينگ رايان سايپا، ورق خودرو چهارمحال بختياري و صنايع شيشه نشکن) جمعا به مبالغ 3/221 ميليون يورو و 3/170 ميليون يوان چين مي باشد که در تاريخ ترازنامه با نرخ ارز مرجع بانک مرکزي تسعير گرديده است. اين در حاليست که بخشي از بدهيهاي ارزي شرکتهاي فرعي مزبور پس از سال مالي مورد گزارش با نرخ ارز منشأ داخلي و يا با نرخ مبادله‎اي پرداخت شده است. با توجه به مراتب فوق، هرچند تعديل حسابها از اين بابت ضرورت دارد، ليکن به دليل عدم دسترسي به اطلاعات کافي درخصوص نرخ خريد ارز در رابطه با تسويه بدهيهاي ارزي، تعيين تعديلات موردنياز و آثار آن بر صورتهاي مالي مورد گزارش، براي اين سازمان امکانپذير نگرديده است.

8. اظهارنظر مشروط 8 - به نظر اين سازمان،‌ به استثناي آثار موارد مندرج در بندهاي 4 ، 6 و 7 و همچنين به استثناي آثار احتمالي موارد مندرج در بند 5 ، صورتهاي مالي ياد شده در بالا،‌ وضعيت مالي گروه و شرکت ايراني‌توليد اتومبيل (سايپا) سهامي عام در تاريخ 30 اسفندماه 1391 و عملکرد مالي و جريانهاي نقدي گروه و شرکت را براي سال مالي منتهي به تاريخ مزبور،‌ از تمام جنبه‌هاي بااهميت، طبق استانداردهاي حسابداري، به ‌نحو مطلوب نشان مي‌دهد.

9. تاکيد بر مطلب خاص 9 -مانده حساب شرکت پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي به مبلغ 3/364 ميلياردريال در شرکت اصلي، در رابطه با درآمد خدمات دوگانه سوز نمودن خودروهاي توليدي بوده که طي سنوات 1385 الي 1388 ايجاد شده است. با عنايت به يادداشت توضيحي 2-3-8، تسويه مبلغ مزبور، با توجه به نامه مورخ 9/4/1392 مدير طرح CNG آن شرکت و تبصره 1 ماده 3 قانون بودجه سال 1392، از طريق تحويل نفت خام و ميعانات گازي امکانپذير است. اظهارنظر اين سازمان در اثر مفاد اين بند مشروط نشده است.
10. 10-سرمايه گذاريهاي بلند مدت شرکت سرمايه گذاري سايپا در شرکتهاي صنعتي گروه رنا، پيشگامان بازرگاني ستاره تابان و تجارت الکترونيک خودرو تابان به ترتيب به مبالغ 3/509 ميلياردريال ، 1/294 ميلياردريال و 6/134 ميلياردريال مي‎باشد (يادداشتهاي توضيحي 1-1-12 ، 2-1-12 و 4-1-12). با توجه به اينکه عمده دارائيهاي شرکتهاي مذکور مربوط به سرمايه گذاريهاي انجام شده در سهام شرکتهاي خودروسازي مي‎باشد، لذا بازدهي و سودآوري شرکتهاي سرمايه پذير فوق منوط به سودآوري شرکتهاي خودروسازي و بهبود وضعيت نقدينگي آنها مي‎باشد. اظهارنظر اين سازمان در اثر مفاد اين بند مشروط نشده است.

11. گزارش در مورد ساير الزامات قانوني و مقرراتي شرکت ايراني توليد اتومبيل (سايپا) سهامي عام گزارش در مورد ساير وظايف بازرس قانوني 11-موارد عدم رعايت الزامات قانوني مقرر در اصلاحيه قانون تجارت و مفاد اساسنامه شرکت بشرح زير است: 1-11-مبلغ 140ر5 ميليارد ريال از مانده سود سهام پرداختني، مربوط به سود سهام سنوات 1388 الي 1390 سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران (عليرغم توافق‌نامه مورخ 16/2/1391 في‌مابين در رابطه با پرداخت و تسويه سود سهام سنوات 1388 و 1389) و همچنين مبلغ 500ر1 ميلياردريال از مانده حساب مزبور عمدتا مربوط به سود سهام سال 1390 شرکتهاي گروه صنعتي رنا، توسعه سرمايه رادين، پيشگامان بازرگاني ستاره تابان و تجارت الکترونيک خودرو تابان مي‌باشد که تا تاريخ اين گزارش پرداخت نشده است (يادداشت توضيحي 19). در اينخصوص مفاد ماده 240 اصلاحيه قانون تجارت رعايت نگرديده است.
11. 2-11-پيگيريهاي شرکت جهت انجام تکاليف مقرر در مجمع عمومي عادي مورخ 29 تيرماه 1391 در رابطه با بندهاي 4 و 1-5 اين گزارش و موارد زير به نتيجه نرسيده است: الف-انتقال 22 درصد سهام شرکت تاپکو (154836 سهم) به شرکت سرمايه گذاري و توسعه صنعتي نيوان ابتکار که بر اساس صورتهاي مالي شرکت تاپکو به نام صندوق بازنشستگي کشوري مي‎باشد. ب-وصول مطالبات از شرکت ونيراتو. توضيح اينکه بالغ بر 9/20 ميليون دلار (معادل 718 ميلياردريال) مطالبات شرکت اصلي از شرکت ونيراتو بابت صادرات قطعات S.K.D به ونزوئلا در سنوات قبل، تا تاريخ اين گزارش وصول نشده است.
12. 12-با توجه به رسيدگيهاي انجام شده، بالغ بر 254ر2 ميلياردريال از مانده طلب شرکت اصلي از شرکت سرمايه گذاري سايپا (شرکت فرعي)، در رابطه با علي الحساب پرداختي در سال 1389 بابت خريد سهام بانک پارسيان و سود سهام سال 1390 مي‎باشد که تا تاريخ اين گزارش وصول نگرديده است (يادداشت توضيحي 2-8). مضافا مطالبات شرکت سرمايه گذاري سايپا از شرکتهاي وابسته (گروه صنعتي رنا، پيشگامان بازرگاني ستاره تابان، تجارت الکترونيک خودروتابان و توسعه سرمايه رادين) در تاريخ ترازنامه جمعا مبلغ 596ر8 ميلياردريال (سال مالي قبل 287ر3 ميلياردريال – يادداشت توضيحي 8) بوده که عمدتا در رابطه با قراردادهاي تامين مالي منعقده با شرکتهاي مزبور ايجاد شده است. مبلغ مزبور شامل اصل تسهيلات پرداختي و سود قراردادهاي تأمين مالي (با نرخ 24 درصد در سال) بوده که نحوه و چگونگي وصول مطالبات مزبور، براي اين سازمان مشخص نگرديده است.
13. 13-معاملات مندرج در بند "الف" يادداشت توضيحي 2-39 ،‌ به عنوان کليه معاملات مشمول ماده 129 اصلاحيه قانون تجارت که طي سال مالي مورد گزارش انجام شده و توسط هيئت‌مديره به اطلاع اين سازمان رسيده،‌ مورد بررسي قرارگرفته است. معاملات مذکور با رعايت تشريفات مقرر در ماده قانوني ياد شده درخصوص کسب مجوز از هيئت‌مديره و عدم شرکت مدير ذينفع در رأي‌گيري صورت پذيرفته است. مضافا ‌ معاملات مزبور در روال روابط خاص تجاري في مابين صورت گرفته است.
14. 14-گزارش هيئت‌مديره درباره فعاليت و وضع ‌عمومي شرکت، موضوع ماده 232 اصلاحيه قانون تجارت، که به منظور تقديم به مجمع‌ عمومي عادي صاحبان سهام تنظيم گرديده، مورد بررسي اين سازمان قرار گرفته است. با توجه به رسيدگيهاي انجام شده، نظر اين سازمان به موارد با‌ اهميتي که حاکي از مغايرت اطلاعات مندرج در گزارش مذکور با اسناد و مدارک ارائه شده از جانب هيئت‌مديره باشد، جلب نشده است.
15. گزارش در مورد ساير مسئوليتهاي قانوني و مقرراتي حسابرس 15-ضوابط و مقررات وضع شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار به شرح موارد مندرج در ذيل رعايت نشده است: -افشاء صورتهاي مالي سالانه حسابرسي شده شرکت اصلي و تلفيقي گروه حداقل 10 روز قبل از برگزاري مجمع عمومي عادي (بند 1 ماده 7) -افشاء صورتهاي مالي ميان‌دوره‌اي 6 ماهه حسابرسي شده شرکت اصلي و تلفيقي گروه (موضوع بند 4 ماده 7). -افشاء اطلاعات و صورتهاي مالي ميان‌‌دوره‌اي 9 ماهه حسابرسي نشده حداکثر 30 روز پس از مقطع مزبور (بند 3 ماده 7). -افشاء پيش‌بيني عملکرد سالانه حسابرسي شده شرکت اصلي و تلفيقي گروه و پيش‌بيني درآمد هر سهم براساس عملکرد واقعي شش ماهه حسابرسي شده (بندهاي 6 و 7 ماده 7). -رعايت نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراييها (حداقل 20 درصد).
16. 16-در اجراي ماده 33 دستورالعمل اجرايي مبارزه با پولشويي توسط حسابرسان، رعايت مفاد قانون مزبور و آيين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هاي اجرايي مرتبط، در چارچوب چک‌ليستهاي ابلاغي مراجع ذيربط و استانداردهاي حسابرسي، توسط اين سازمان مورد ارزيابي قرار گرفته است. در اين خصوص به استثناي معرفي شخص يا واحد مسئول مبارزه با پولشويي، پرداخت وجه بيش از سقف مقرر از طريق حساب بانکي، ثبت کامل اطلاعات برخي اشخاص .و مشتريان در قراردادها و فاکتورهاي فروش و اتخاذ ترتيبات لازم جهت برقراري دوره‌هاي آموزشي، اين سازمان به موارد با اهميتي حاکي از عدم رعايت قوانين و مقررات ياد شده برخورد نکرده است.